Những nhận định của Phương Tây về cơ hội và rủi ro khi nền kinh tế Trung Quốc đang chậm lại.

Hiện tại, Trung Quốc đang gặp nhiều khó khăn trong kinh tế, và Mỹ cùng các nước trong nhóm G7 đang nhận ra rằng có những vấn đề lớn trong nền kinh tế của Trung Quốc. Những quốc gia phương Tây tin rằng những vấn đề này sẽ làm yếu đi Trung Quốc và điều này sẽ mang lợi thế cho phương Tây.

Mỹ

Trước đây, nhiều người nghĩ rằng Trung Quốc sẽ vượt qua Mỹ để trở thành nền kinh tế số một thế giới. Nhưng giờ đây, tại Washington, người ta đang cân nhắc nhiều hơn về cách đối phó với Trung Quốc. Điều này xảy ra ngay cả khi Trung Quốc chưa phải là một nước yếu kém và có thể đang tiến gần đến đỉnh cao của quyền lực của mình.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã mô tả nền kinh tế của Trung Quốc như là một "quả bom hẹn giờ" vì nhiều vấn đề kéo dài, từ việc nợ nhiều đến việc dân số đang già đi. Bộ trưởng Thương mại Mỹ, Gina Raimondo, cũng cho biết các công ty Mỹ đang cảm thấy thị trường tại Trung Quốc ngày càng khó để đầu tư.

Ông Richard Fontaine, người đứng đầu Trung tâm An ninh Mỹ tại Washington, cho biết người ta không còn lo sợ về việc Trung Quốc ngày càng mạnh mẽ nữa. Thay vào đó, mọi người đang bắt đầu lo lắng về việc kinh tế và dân số của Trung Quốc đang giảm sút.

Đây cũng là quan điểm đang được chấp nhận nhiều hơn trong chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Bộ trưởng Tài chính Mỹ, Janet Yellen, đã nói trong một cuộc phỏng vấn rằng việc dân số Trung Quốc giảm là một vấn đề lớn cho tăng trưởng kinh tế và đầu tư của họ. Cô cũng nêu ra các vấn đề khác như tỷ lệ thất nghiệp cao ở giới trẻ và thị trường bất động sản đang gặp sụp đổ.

Các quan chức Mỹ cho rằng Trung Quốc đã phạm sai lầm khi phớt lờ lời khuyên trong nhiều thập kỷ về việc mở cửa nền kinh tế rộng hơn Họ cũng cho rằng chưa thể chắc chắn liệu Trung Quốc đã đạt đến đỉnh cao của mình hay chưa. Thứ trưởng Tài chính Mỹ, Wally Adeyemo, cũng đã nói rằng Trung Quốc đang làm khó hơn cho việc đầu tư từ nước ngoài và các công ty nước ngoài.

G7

Các quan chức của G-7 cũng đang dự tính xem những biến động của nền kinh tế trị giá 18 nghìn tỷ USD sẽ ảnh hưởng đến thị trường của họ như thế nào. Một số người lo lắng về triển vọng không ổn định nếu Trung Quốc tiếp tục chùn bước. Ở London, một số người nhìn thấy tia hy vọng việc giảm phát sẽ hỗ trợ nỗ lực kiềm chế giá cả của họ.

Hiện chưa rõ sự suy thoái kéo dài của Trung Quốc sẽ kéo dài đến mức nào. Các quan chức G-7 chỉ ra rằng Trung Quốc có nguồn lực tài chính để kích thích nền kinh tế và tránh sụp đổ kinh tế. Trong khi Bắc Kinh đang triển khai các biện pháp hỗ trợ ngành bất động sản đang suy thoái, cho đến nay họ vẫn hạn chế tung ra các biện pháp kích thích toàn diện khi Chủ tịch Tập Cận Bình và các quan chức kinh tế của ông tìm cách phá bỏ “cơn nghiện nợ” không bền vững của quốc gia.

Các chính sách để thúc đẩy bất động sản và tăng trưởng kinh tế đang làm cho Trung Quốc phải suy nghĩ kỹ lưỡng hơn về các ưu tiên khác. Gerard DiPippo, một nhà phân tích kinh tế, cho rằng điều này sẽ không ngăn Trung Quốc đầu tư vào các ngành công nghiệp, nhưng có thể làm giảm hiệu quả của các chính sách đó.

Nhiều người cũng đang bắt đầu nghi ngờ việc Trung Quốc có thể vượt qua Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới. Mỹ đang cố gắng tạo ra khoảng cách lớn hơn so với Trung Quốc, và xu hướng này có vẻ sẽ tiếp tục.

Tuy nhiên, các quan chức Hoa Kỳ, Châu Âu và Nhật Bản khẳng định rằng không có lý do gì để tự mãn, khi họ cũng đang đối mặt với những thách thức của riêng mình và lo lắng về tác động của sự giảm nhu cầu từ Trung Quốc đến nền kinh tế toàn cầu và các công ty của họ.

Đà phát triển của Trung Quốc đang giảm sút

Các quan chức ở Mỹ và châu Âu đang nói rằng việc kinh tế Trung Quốc đang chậm lại là cơ hội để họ giảm phụ thuộc vào Trung Quốc và xem lại các chính sách của mình về thương mại và đầu tư. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn là một đối thủ mạnh trong nhiều lĩnh vực quan trọng, chẳng hạn như xe điện.

Trung Quốc đang mở rộng quan hệ với các nước ở phía Nam, và nhiều quốc gia đang muốn tham gia vào nhóm BRICS, cho thấy Trung Quốc vẫn có ảnh hưởng lớn ở các thị trường mới. Nhưng nếu kinh tế Trung Quốc chậm lại, nhu cầu nhập khẩu sẽ giảm và có thể làm giảm ảnh hưởng của Trung Quốc ở các nơi như Châu Phi.

Pháp

Ông Antoine Bondaz, một nhà nghiên cứu ở Pháp, cho biết do kinh tế Trung Quốc đang suy yếu, các công ty châu Âu đang chuyển hướng đầu tư sang Ấn Độ và Đông Nam Á. "Châu Âu đang rời xa Trung Quốc," ông nói. Andreas Michaelis, đại sứ Đức tại Mỹ, cũng nói rằng kinh tế Trung Quốc không còn phát triển nhanh như trước, và Đức đang tìm cách đa dạng hóa quan hệ kinh tế để không phải phụ thuộc vào Trung Quốc.

Ý

Trong khi đó, Ý nhìn thấy một cơ hội, một sáng kiến chính sách đối ngoại mới, dự kiến được công bố vào tháng 10, nhằm mục đích mở rộng quan hệ đối tác của Ý ở châu Phi và đóng vai trò lớn hơn với việc khơi thông dòng năng lượng từ lục địa này đến châu Âu, được gọi là “Kế hoạch Mattei” theo tên Enrico Mattei, người sáng lập công ty năng lượng ENI của Ý.

Gần đây, Ý đã thông qua một luật mới cho phép chính phủ có quyền "chia sẻ vàng" để ngăn việc chuyển giao công nghệ quan trọng ra nước ngoài. Mục tiêu là hạn chế việc chuyển các công nghệ như trí tuệ nhân tạo, chất bán dẫn và năng lượng đến Trung Quốc.

Thương mại Trung Quốc cực kỳ quan trọng đối với thế giới, đây là điểm xuất khẩu hàng đầu của gần 40 nền kinh tế trên thế giới.

Anh

Ở Anh, các quan chức đang phải cân nhắc giữa việc coi Trung Quốc là một đối tác kinh tế hay là một rủi ro về an ninh quốc gia. Việc kinh tế Trung Quốc đang chậm lại được coi là một tin tức tích cực, có thể giúp Anh và các nước trong nhóm G-7 đối phó với lạm phát. Thậm chí, Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng đã giảm dự báo lạm phát toàn cầu, chủ yếu là do lạm phát ở Trung Quốc giảm.

Cuối cùng:

Các quan chức ở Mỹ và các nước khác đang đặt ra một câu hỏi lớn: Liệu tình hình kinh tế khó khăn của Trung Quốc sẽ làm cho nước này trở nên thân thiện hơn hay gây gổ hơn? Một số người lo sợ rằng nếu Trung Quốc gặp khó khăn, họ có thể đổ lỗi cho các nước khác như Mỹ và tăng thêm căng thẳng.

Jake Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Mỹ Biden, đã cố gắng ngăn chặn Trung Quốc đổ lỗi cho Mỹ về tình hình kinh tế của họ. Ông nói rằng Mỹ không có ý định làm chậm tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc. Ông và các quan chức khác trong chính quyền Biden đều nhấn mạnh việc cần phải có cuộc đối thoại liên tục giữa hai nước.

Một Trung Quốc tăng trưởng chậm vào lúc này sẽ giảm bớt sự cạnh tranh trong giây lát, nhưng Bắc Kinh vẫn luôn là một đối thủ cạnh tranh đáng gờm trong nền kinh tế toàn cầu ở tương lai. Trong các lĩnh vực then chốt, Bắc Kinh vẫn hùng mạnh và đầy tham vọng: Chi tiêu quốc phòng và quân sự của Trung Quốc có thể tiếp tục tăng, ngoại giao của Trung Quốc mang tính toàn cầu.

Nguồn: Bloomberg