Cuộc chiến lạm phát ở Mỹ sắp trở nên khó khăn hơn.

Sự tăng giá nhẹ sẽ gây ra những hậu quả ngược với các dự đoán của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ FED.

Trước thềm cuộc họp của FED vào tuần này, các nhà đầu tư đã đưa ra xác suất 99% cho rằng sẽ có thêm một cuộc tăng lãi suất từ FED. Vào ngày 26 tháng 7, các nhà hoạch định chính sách đã đưa ra dự đoán chính xác, FED đã tăng lãi suất lần thứ 11 trong tổng số 12 cuộc họp, tạo nên quá trình thắt chặt tiền tệ mạnh nhất của Mỹ trong 4 thập kỷ vừa qua. Tuy nhiên, những bước tiếp theo của FED vẫn chưa được xác định chắc chắn rằng họ có tiếp tục tăng lãi suất vào các cuộc họp tiếp theo hay không.

Một số nhà kinh tế tin rằng đây sẽ là lần tăng lãi suất cuối cùng của Fed trong chu kỳ này. Lạm phát đã giảm từ mức cao nhất vào năm 2022 với giá tiêu dùng chỉ tăng 3% so với cùng kỳ tháng 6. Lạm phát cơ bản (loại bỏ chi phí năng lượng và lương thực) vẫn chưa giảm mạnh, nhưng nó đã bắt đầu dịu đi, một dấu hiệu cho thấy áp lực giá cơ bản đang giảm bớt. Điều này mở ra một con đường để FED nhượng bộ, hy vọng sẽ có một cuộc hạ cánh mềm cho nước Mỹ như kỳ vọng. Ellen Zentner của Morgan Stanley kỳ vọng FED sẽ giữ nguyên mức lãi suất và hạ lãi suất vào đầu năm tới.

Những chuyên gia kinh tế khác thì không đánh giá tình hình khả quan như vậy. Lạm phát đã liên tục khiến những người lạc quan mắc sai lầm trong vài năm qua. Ví dụ, nếu giá năng lượng tăng, người tiêu dùng và doanh nghiệp có thể nhanh chóng điều chỉnh lại kỳ vọng của họ về lạm phát, thúc đẩy FED hướng tới một đợt tăng lãi suất khác. Nếu có một sự phục hồi từ giá nhà ở, thì đó cũng sẽ gây ra một mối lo ngại mới. Tiền lương tăng nhanh trên thị trường lao động cũng làm tăng thêm mối lo ngại về lạm phát.

Đáng chú ý, các hành động mạnh tay của FED cho đến nay hầu như không ảnh hưởng đến người lao động Mỹ, tỷ lệ thất nghiệp hiện nay là 3,6% bằng với mức vào tháng 3 năm 2022 khi Fed tăng lãi suất lần đầu tiên (xem biểu đồ). Tốc độ thắt chặt tiền tệ thường sẽ làm tăng tỷ lệ thất nghiệp. Thay vào đó, sự phục hồi sau đại dịch covid-19 bao gồm cả sự gia tăng số lượng người lao động sẵn sàng làm việc dường như đã hỗ trợ nền kinh tế tiếp tục đi lên.

Quan điểm đối lập giữa các nhà kinh tế được phản ảnh trong chính Fed. Trong hai năm qua, các chủ ngân hàng trung ương của Mỹ đã nói những điều tương tự về nguy cơ lạm phát và gần như đã nhất trí khi nói đến những động thái nâng lãi suất. Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, đã có một sự không thống nhất quan điểm giữa các bên. Chrítopher Waller, một thống đốc của Fed, đã đại diện cho tiếng nói diều hâu hơn. Trong tháng 7 này, ông đã cảnh báo rằng NHTW có thể tiếp tục tăng lãi suất cho đến khi lạm phát được cải thiện bền vững, bác bỏ sự lạc quan thái quá do số liệu giá tháng 6 yếu hơn dự kiến. Ông cảnh báo: “Một điểm dữ liệu không tạo nên xu hướng”. Ngược lại, Raphael Bostic, chủ tịch chi nhánh Atlanta của Fed, đã nói ngay trước cuộc họp của Fed rằng NHTW có thể ngừng tăng lãi suất vào cuối tháng 6.

Chủ tịch Powell vẫn duy trì khuynh hướng diều hâu trong các tuyên bố của mình sau lần tăng lãi suất mới nhất này. Ông nói rằng :”Những gì chúng ta đang thấy là chính sách chưa đủ mạnh mẽ và chưa kéo dài đủ lâu”. Các điều kiện tài chính đã được nới lỏng trong những tháng gần đây. Chỉ số S&P 500 đã tăng gần 20% so với mức thấp nhất hồi tháng 3 khi một số ngân hàng khu vực sụp đổ. Với giọng điệu nghiêm túc hơn, ông Powell có thể muốn ngăn cản các nhà đầu tư hành động một cách quá lạc quan góp phần tạo thêm đà cho lạm phát tăng trở lại.

Trên thực tế, Fed chắc chắn sẽ linh hoạt dựa trên các dữ liệu kinh tế. Ngân hàng Canada đã dừng chu kỳ tăng lãi suất vào tháng 1, họ nghĩ rằng lạm phát đã đạt đỉnh. Nhưng vào tháng 6, họ buộc phải siết chặt vì tăng trưởng kinh tễ vẫn quá nóng và lạm phát quá cứng đầu.

Cuối cùng, không có lựa chọn không có rủi ro cho Fed. Lựa chọn nhẹ nhàng hơn là giữ nguyên lãi suất cho đến cuối năm sẽ dựa trên thực tế là lạm phát tiếp tục suy giảm. Khi lạm phát cao ngất ngưỡng, nhiệm vụ của Fed sẽ khó khăn hơn nhưng không có nhiều lựa chọn khác ngoài việc tăng lãi suất.

Nguồn: Economist - Lala Vie Property Investment dịch